حجت صفرنژاد در حاشیه بازدید از روند احیا و مرمت قنات آتشان ریوش در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: اکنون بخش قابل توجهی از آب مورد نیاز کشاورزی شهرستان کوهسرخ از طریق ۱۳۵ رشته قنات تأمین می‌شود.

وی با بیان اینکه اگرچه خشک‌سالی بر کم آب شدن قنات‌ها تأثیر گذاشته، اما قنات خشک شده‌ای در منطقه نداریم، تصریح کرد: تمامی ۱۳۵ رشته قنات شهرستان کوهسرخ ثبت شده هستند، البته برخی منابع آبی شخصی هم داریم که آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسیم.

صفرنژاد افزود: حدود ۵۰ درصد نیاز آبی بخش کشاورزی شهرستان کوهسرخ از قنات‌ها و باقی نیاز آبی نیز از ۱۱۴ حلقه چاه موتور تأمین می‌شود.

وی با اشاره به اینکه اگر قنات‌ها خشک شود و احیاء و مرمت صورت نگیرد عملاً در شهرستان با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد، اظهار کرد: شهرستان کوهسرخ برای مرمت و لایروبی قنوات نیاز مبرم به تخصیص اعتبار دارد.

مدیر جهاد کشاورزی کوهسرخ اعتبار موجود را برای مرمت قنوات شهرستان ناکافی دانست و گفت: اگر قنوات لایروبی و مرمت نشوند در آینده نزدیک با مشکلات جدی مواجه می‌شویم.

وی اذعان کرد: اکنون در حال لایروبی و کف شکنی قنات آتشان هستیم که با این اقدام میزان آب دهی این قنات به دو برابر افزایش خواهد یافت.

سالیانه ۲۰ رشته قنات نیاز به احیاء و مرمت دارند

صفرنژاد یکی از اولویت‌های بخش کشاورزی شهرستان را لزوم تخصیص اعتبار برای مرمت قنوات عنوان کرد و گفت: بر اساس سند توسعه بخش کشاورزی کوهسرخ سالیانه ۲۰ رشته قنات در شهرستان نیاز به احیاء و مرمت دارند.

وی افزود: گرچه ۵۰ درصد کشاورزی شهرستان به قنوات، چشمه‌ها و رودخانه‌ها بستگی دارد اما اعتباراتی که در نظر گرفته می‌شود تنها جوابگوی مرمت و لایروبی ۴ رشته قنات است.

مدیر جهاد کشاورزی کوهسرخ خاطرنشان کرد: گرچه بر اساس تفاهم‌نامه منعقد شده با بسیج سازندگی سالیانه ۳ تا ۵ قنات دیگر هم مرمت و لایروبی می‌شود اما بازهم ۱۰ تا ۱۱ رشته قنات دیگر می‌ماند.

وی با اشاره به اینکه برای تخصیص اعتبارات مورد نیاز مکاتباتی با نماینده مردم شهرستان در مجلس شورای اسلامی شده است، گفت: امیدواریم از محل اعتبارات امسال بتوانیم عملیات مرمت و لایروبی ۸ تا ۱۰ رشته قنات را انجام دهیم.

صفرنژاد با بیان اینکه هرچه اعتبار به بخش کشاورزی تخصیص یابد بازهم کم است، افزود: برای لایروبی ۲۰ رشته قنات به ۱۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.

سیلاب اردیبهشت‌ماه برخی قنات‌ها را مسدود کرد

وی تخصیص منابعی از محل اعتبارات در اختیار نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و همچنین اعتبارات دولتی را ضروری دانست و تصریح کرد: به دلیل خسارت سیل اردیبهشت‌ماه امسال ۲۰ رشته قنات در شهرستان دچار خسارت‌های جدی شدند که برای مرمت آن‌ها نیازمند تخصیص اعتبار هستیم.

مدیر جهاد کشاورزی کوهسرخ بابیان اینکه از برخی قنوات ۷۰ تا ۸۰ کشاورز و از برخی دیگر نیز تمامی اهالی روستا ارتزاق و استفاده می‌کنند، اذعان کرد: قنوات شهرستان ۷۰ تا ۸۰ نفر مالک دارد.

وی گفت: برخی روستاها مانند سنجدک، جابوز، قصون، توندر، موشک و… اصلاً چاه موتور ندارند و ۱۰۰ درصد کشاورزی‌شان به آب قنات وابسته است.

صفر نژاد در ادامه با اشاره به اینکه سیلاب اردیبهشت‌ماه برخی قنات‌ها را مسدود کرد که برای بازگشایی، مرمت و احیاء آن‌ها باید اعتبار لازم تخصیص یابد، گفت: اگر به قنوات شهرستان توجه جدی نشود در آینده با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد.

خرده مالکی چالش جدی دیگر بخش کشاورزی کوهسرخ

وی خاطرنشان کرد: تمامی روستاهای شهرستان‌های هم‌جوار چاه موتور دارند اما در شهرستان کوهسرخ وضعیت این گونه نیست و با توجه به اینکه ۹۰ درصد معیشت مردم شهرستان از محل کشاورزی تأمین می‌شود و ۵۰ درصد آب مورد نیاز بخش کشاورزی از محل آب قنوات تأمین می‌شود در صورت بی‌توجهی به مرمت و لایروبی قنوات در آینده ۵۰ درصد جمعیت ۳۰ هزار نفری شهرستان اقدام به مهاجرت خواهند کرد و حاشیه‌نشین شده و به کارهایی غیر از کشاورزی روی خواهند آورد که این امر امنیت غذایی را تهدید می‌کند.

مدیر جهاد کشاورزی کوهسرخ بابیان اینکه به‌جز لایروبی و مرمت برای لوله‌گذاری و کانال‌کشی نیز نیازمند تخصیص اعتبارات دولتی هستیم، گفت: گرچه از سوی بنیاد برکت اعتباراتی تخصیص داده‌اند اما در قالب تسهیلات است.

وی بیان کرد: چون اعتباراتی که از محل صندوق توسعه کشاورزی است باید حداقل ۵۰ درصد توسط خود کشاورزان به‌صورت خودیاری تأمین شود کشاورزان منطقه توان تأمین سهم‌شان را ندارند و همین مسئله به یک چالش تبدیل‌شده است.

صفر نژاد با اشاره به اینکه خرده مالکی چالش جدی دیگر بخش کشاورزی کوهسرخ است، تصریح کرد: گرچه از محل صندوق توسعه برای انتقال آب با لوله به شهرستان سهمی اعلام‌ شده اما چون خودیاری نمی‌توانیم از مردم جذب کنیم اعتبارات قابل‌ جذب نیست برای همین نیازمند اعتبارات تملک دارایی هستیم که نیاز به خودیاری کشاورزان نداشته باشد.

تخصیص ۱۰۰ درصدی اعتبارات گره‌گشای مشکلات

وی با اعلام اینکه اگر می‌خواهیم در آینده معیشت مردم با مشکل مواجه نشود باید به بخش کشاورزی شهرستان توجه جدی شود، اظهار کرد: اقتصاد شهرستان کوهسرخ بر پایه تولیدات کشاورزی است لذا می‌طلبد به لایروبی و مرمت قنوات توجه جدی صورت گیرد.

مدیر جهاد کشاورزی کوهسرخ گفت: خوشبختانه فرماندار شهرستان و نماینده مردم منطقه ترشیز در مجلس شورای اسلامی به بخش کشاورزی نگاه مثبتی دارند و تخصیص ۱۰۰ درصدی اعتبارات بخش کشاورزی می‌تواند گره‌گشای مشکلات این بخش باشد.

وی افزود: تاکنون در دو جلسه کمیته برنامه‌ریزی شهرستان سند توسعه بخش کشاورزی شهرستان را ارائه داده‌ایم و نظر مساعدی مسئولان نسبت به آن دارند و امیدواریم استان نیز نسبت به تخصیص کامل اعتبارات توجه ویژه به این شهرستان محروم داشته باشد.

ساختار قنات، بر پایه بهره‌برداری بهینه و پایدار از سفره‌های زیرزمینی

صفر نژاد در ادامه با اشاره به اینکه امسال عملیات احیا و مرمت ۴ رشته قنات در این شهرستان انجام می‌شود، گفت: مرمت و لایروبی ۴ رشته قنات (آتشان ریوش، چشمه روغنی ایور، قنات اکبر آباد و قنات اصلی داغی) با اعتباری بالغ ۹۴۵۰ میلیون ریال از محل اعتبارات تملک دارایی و صندوق توسعه بخش کشاورزی سال ۱۴۰۲ در حال اجرا است.

وی هدف از لایروبی قنوات را تثبیت آبدهی عنوان کرد و افزود: با مرمت و لایروبی مستمر قنات می‌توان بازدهی آب را بیشتر و از هدر رفت آن‌هم جلوگیری کرد.

مدیر جهاد کشاورزی کوهسرخ با اشاره به سابقه تاریخی و ویژگی‌های قنات‌های منطقه خاطرنشان کرد: ساختار قنات، بر پایه بهره‌برداری بهینه و پایدار از سفره‌های زیرزمینی و همچنین رعایت مسائل زیست‌محیطی است که در دهه‌های گذشته توجه چندانی به آن نشده و ما به‌عنوان وارثان این میراث گران‌بها، صیانت از آن را بر عهده داریم.

وی در پایان اظهار کرد: بر اساس سند توسعه کشاورزی شهرستان در حال حاضر ۲۰ قنات نیاز جدی به احیا و مرمت دارند که از مسئولین تقاضا داریم با تخصیص اعتبار با توجه به خسارات وارده سیل اردیبهشت‌ماه سال جاری، جهاد کشاورزی را برای اجرای این پروژه‌ها حمایت کنند.